دکتر محمد قریب

دكتر محمد قریب «پدر علم پزشکی کودکان ایران» (۱۲۸۸ در تهران – ۱۳۵۳) از اولین پزشکان متخصص طب اطفال ایران و بنیانگذار طب نوین اطفال در ایران و از بنیانگذاران بیمارستان مرکز طبی کودکان بود.

زندگینامه

دکتر محمد قریب در سال ۱۲۸۸ در تهران متولد شد. پدرش مرحوم علی اصغر خان قریب و از مردم روستاي گرکان از توابع تفرش بود. تحصیلات ابتدایی را در دبستان سیروس و متوسطه را در دارلفنون تهران (دارالمعلمین) گذراند . او در سال ۱۳۰۶ شمسی در زمره اولین گروه دانشجویان ایرانی بود که برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی به فرانسه رفتند. وی در پایان سال اول در شهر رن فرانسه موفق به دریافت جایزه لابراتور تشریح دانشکده پزشکی شد. وی در سال ۱۳۱۴ نخستین ایرانی بود که توانست در کنکور انترنی بیمارستان پاریس موفق شود.
دکتر قریب ، به پاس خدمات چشمگیر علمی ، به دریافت نشان دانش از دانشگاه تهران و نشان درجۀ اول فرهنگ از وزارت آموزش و پرورش و نشان عالی لژون‌ دونور از دولت فراسه نائل گشت.

وی در سال ۱۳۱۵ با دوشیزه زهرا قریب دختر مرحوم استاد عبدالعظیم قریب ازدواج کرد . و در سال ۱۳۱۷ به ایران بازگشت. پس از طی نمودن دوره سربازی در سال ۱۳۱۹ به عنوان دانشیار طب اطفال در دانشگاه به فعالیت علمی مشغول گردید. وی ابتدا در بیمارستان رازی به اداره بخش اطفال مشغول شد و بعد از آن به بیمارستان هزار تختخوابی رفت و در آنجا بخش اطفال را دایر کرد. او در سال ۱۳۱۹ کتاب بیماریهای کودکان را به چاپ رساند و در سال ۱۳۳۵ با همکاری دکتر حسن اهری آن را با اصلاحات جدید تجدید چاپ نمود.

 دکتر محمد قریبدکتر قریب در سال ۱۳۲۱ موفق به دریافت نشان عالی دولت فرانسه شد و در سال ۱۳۵۰ به عضویت هیئت مدیره انجمن بین المللی بیماریهای کودکان در آمد. همچنین در آخرین سالهای عمر وی موفق به دریافت نشان درجه اول فرهنگ از وزارت آموزش و پرورش شد.

Read More

گویش بوربسه در گرکان و آشتیان و تفرش

زبان يكي از پايه هاي هويت و استقلال هر كشور است. هنگامي كه كشوري مورد تاخت و تاز اجانب قرار ميگيرد، قوم فاتح پيش از هر چيز ابتدا سلطه و نفوذ خود را بر بخش هايي كه دسترسي به آنها آسانتر و موانع طبيعي در سر راه رسيدن به آنها كمتر است، گسترش ميدهد و در مناطق كوهستاني و دور از راه هاي اصلي و عمومي ديرتر و كندتر نفوذ پيدا ميكند.

در نتيجه اين امر مردم ساكن نواحي كوهستاني، آداب و سنن باستاني و از آن جمله زبان و گويش هاي محلي و واژه ها و اصطلاحات و اشعار عاميانه خود را به نسبتي كه دور تر از مراكز اصلي باشند، بيشتر محفوظ ميدارند.
ساكنان گركان و آشتيان و تفرش نيز از اين قاعده مستثني نبوده اند. ساكنان اين نواحي كوهستاني در طول تاريخ خود در برابر تهاجم بيگانگان به علت دور بودن از سر راه شهرهاي بزرگ مانند: قم، ساوه، كاشان و غيره به اتكاي دژ طبيعي منطقه مزبور توانسته اند آداب و عادات و رسوم و زبان و گويش ويژه خود را كم و بيش حفظ و حراست كنند.

Read More

آثار تاریخی گرکان

آثار فرهنگی که تاکنون از گزند حوادث گوناگون مصون مانده‌اند و از طرف سازمان میراث فرهنگی  کشور مورد تایید قرار گرفته‌اند به قرار زیر است:

مسجد جامع گرکان ، آب انبار مستشارالملک ، تکیه قدیمی (محل تعزیه و شبیه خوانی) و برج و منزل عبدالعظیم قریب

مسجد النبی

خانه دكتر عبدالعظیم قریب: این بنا در مركز روستای «گركان»، رو به روی دانشسرای گركان قرار دارد. این بنای قاجاری مربوط به خاندان بزرگ «قریب» است كه در عرصه علم، فرهنگ و ادب ایران زمین سهم به سزایی دارند. از جمله می‌توان به «دكتر محمد قریب» بنیانگذار طب كودكان در ایران، «دكتر عبدالعظیم قریب» استاد زبان و ادبیات فارسی و «پروفسور عبدالكریم قریب» پدر علم زمین‌شناسی ایران و بنیان‌گذار دانشگاه اراك اشاره كرد. منزل خاندان قریب در زمینی به مساحت 715 متر مربع قرار دارد. ورودی اصلی منزل ـ در جنوب غربی بنا ـ دارای در چوبی است.  ضلع شرقی دارای دو اتاق است و قبلاً به عنوان خبازخانه از آن استفاده می‌شد. بنای اصلی در ضلع شمالی قرار دارد و دارای دو  طبقه با زیرزمین است. راه ورود به زیرزمین از داخل حیاط مركزی است. دو راه پله قرینه در طرفین راه پله زیرزمین به طبقه همكف راه می‌یابند. ورودی در كنار تالار اصلی قرار دارد. ورودی سمت شمال غربی در طبقه همكف امتداد پیدا كرده و در انتها به پلكان‌ مارپیچ طبقة اول منتهی می‌شود. در این طبقه تزیینات قاب‌بندی گچی، قطاربندی و گچبری دیده می‌شود. مشابه این تزیینات در طبقه فوقانی برج به چشم می‌خورد. نقشه طبقة اول و طبقة همكف یكسان است، با این تفاوت كه در طبقه اول به  جای اتاق مركزی، یك اتاق خواب قرار دارد. اين بنا در فهرست آثار ملي به شماره 2551 در تاريخ 5/11/1378 ثبت گرديد.
در گرکان حمام‌های کهنه و نو و غسالخانه‌ای که در مظهر قنات کیوار با طاق آجری ساخته شده بود بر اثر بی توجهی ساکنان این چند سال اخیر در گرکان خراب و به کلی آثار آنها از میان رفته‌است.

تصاويري از منزل استاد عبدالعظيم قريب گركاني

Read More

قدمت گرکان

در جغرافیای مفصل ایران – جلد دوم (سیاسی)، تألیف مسعود کیهان، استاد دارالمعلمین عالی که در سال ۱۳۱۱ شمسی در مطبعه مجلس به چاپ رسیده‌است، صفحه ۳۸۸ آمده‌است: شهر گرکان بسیار قدیمی و در دوره ساسانیان  محل معتبر و بزرگی…

Read More

استاد بدرالزمان قريب

دکتر بدرالزمان قریب
استاد بدرالزمان قريب در سال 1308 ، در تهران به دنيا آمد. پس از اخذ مدرك ليسانس زبان وادبيات فارسي از دانشكده ادبيات دانشگاه تهران براي ادامه تحصيل در رشته زبان شناسي به دانشگاه پنسيلوانياي آمريكا راه يافت و در گروه زبان شناسي و مطالعات شرقي ، به دريافت درجه ي فوق ليسانس نايل آمد. خانم قريب پس از مدتي با استفاده از بورس شاگردان اول به دانشگاه كاليفرنيايي بركلي وارد شدو به تكميل معلوماتش افزود او بالاخره مدرك دكتري زبان هاي باستان را در سال 1343 از دانشگاه پنسيلوانيا دريافت كرد.

او پس از بازگشت به ايران به عنوان استاديار در دانشگاه شيراز به فعاليت آموزشي مشغول شد.در سال 1350 به دانشگاه تهران منتقل گرديد و در آن دانشگاه به مقام استادي نائل آمد.

گروه : علوم انساني

رشته : زبان و ادبيات فارسي

گرايش : زبان هاي باستاني

والدين و انساب : نام پدر بدرالزمان قريب ضياءالدين و مادرش ضياءالملوك نواده شمس العلما قريب از عالمان و شاعران به نام بود.

تحصيلات رسمي و حرفه اي : بدرالزمان قريب تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در مدرسه ژاندارك طي كرد. پس از آن وارد دانشكده ادبيات دانشگاه تهران شد و در سال 1336 موفق به دريافت مدرك ليسانس زبان وادبيات فارسي گرديد. او در سال 1338 براي ادامه تحصيل در رشته زبان شناسي به دانشگاه پنسيلوانياي آمريكا راه يافت و در سال 1342 ، در گروه زبان شناسي و مطالعات شرقي ، به دريافت درجه ي فوق ليسانس نايل آمد.

Read More