غلامحسین مفید
غلامحسین خان مفید یکی از قدیمی ترین نقالان و شاهنامه خوانان ایرانی و از بازیگران و کارگردانان تئاترهای حماسی داستانهای شاهنامه بود.
غلامحسین مفید – Gholam Hossein Mofid
زنده یاد غلامحسین مفید یکی از پیشگامان بازیگری در ایران بود.وی علاوه بر حرفه بازیگری به خوشنویسی و شغلم معلمی نیز می پرداخت.عمده فعالیت ایشان زنده نگه داشتن سنت های اصیل ایرانی مثل شاهنامه خوانی بوده است ، که فرزندان او نیز این راه را تا به امروز ادامه داده اند.
غلامحسین مفید
میرزا غلامحسین خان مفید از نام آوران تأتر حماسی ایران و یکی از پایه گذاران این رشته از تأتر ایران بود. غلامحسین خان در روستای گرکان متولد شد و در سال های (۱۳۱۷ – ۱۳۱۸) هنرستان هنرپیشگی تحت رهبری و حمایت نام آورانی چون ذکاء الملک فروغی نخست وزیر وقت، سید علی خان نصر وزیر معارف وقت (که ریاست هنرستان را به عهده داشت) و تحت نظامت عنایت الله خان شیبانی (پدر بزرگوار جمشید شیبانی که خود از نوجوانان همان مدرسه بود) پشت سر می گذارد. غلامحسین مفید تحت تأثیر شدید روحیه تجدد طلبی مدرنیته دوران مشروطه است و خود از شیک پوشان و سردمداران این نهضت به شمار می رود . از سویی دیگر دلباخته فرهنگ پهلوانی و جوانمردی و از خود گذشتگی های شاهنامه است. او از فرهنگ قهوه خانه و نشستن پای نقل نقالان و حضور در مراسم تعزیه است که به جهان نو و به فرآورده های وارداتی فرهنگ غرب نگاهی مثبت دارد و با این گرایش به فرآورده های وارداتی فرهنگ غرب و با این اعتقاد به نقل دلنشین «رستم و سهراب» را که در قهوه خانه ها ناظر آن بود، این اثر را برای صحنه های نوپای تأتر در تهران آماده می کند.
افتتاح این نمایش رستم و سهراب در سال های ۱۳۱۹ تا ۱۳۲۰ در تماشاخانه ی تهران (گراند هتل سابق) که در آن روزها پاتق شیک پوشان و به قول معروف مرکز «تأتربرو»های تهران بود صورت می گیرد. با همت معز دیوان فکری (کارگردان)، ایران قادری (در نقش تهمینه) نصرت الله محتشم (در نقش سهراب) و بالاخره غلامحسین مفید (در نقش رستم)، چنان فضایی ایجاد می شود که تا به آن روز مردم تهران شاهد چنین تأثیری از جانب این پدیده ی نوپا ـ به نام تأتر ـ نبودند. غلامحسین مفید در نقش «رستم» شاهنامه چنان می درخشید که تمام تهران آن روزگار از او به عنوان «تهمتن دوران» یاد می کنند. (خاطراتی از هنرمندان ـ چاپ اول ـ نوشته پرویز خطیبی به کوشش فیروزه خطیبی صفحات ۱۷۸ – ۱۸۱ «غلامحسین مفید ، تهمتن زمان» چاپ لس آنجلس).
زنده یاد عبدالعلی همایون بازیگر بنام تأتر و رادیو و سینما و بالاخره تلویزیون (سرکار استوار) در بزرگداشت استاد غلامحسین مفید می گوید:
من از نوجوانان همان هنرستان هنرپیشگی بودم که شادروان غلامحسین خان مفید یکی از «ایده آل» های ما بود. او صدایی زنگ دار و خوش نوا داشت، نوازنده و مجلس آرایی بی نظیر بود، ورزشکاری تندرست و یکی از خوش نویسان دوران ما، اما از همه مهم تر وقتی بر روی صحنه می آمد و با آن صدای زنگ دار می گفت: «تهمتن منم نام من رستم است» نفس تماشاگران را در سینه حبس می کرد…
دلبستگی غلامحسین خان به شاهنامه آن چنان بود که در دورانی که اکثراً نام های مذهبی بر فرزندانشان می گذاشتند، او نام هفت فرزندش را به ترتیب: بیژن، منیژه، بهمن، اردوان، گرد آفرید، هومن و هنگامه گذاشت و تا روزگاری که در دبیرستان ها و آموزشگاه ها تدریس می کرد، همیشه داستان های شاهنامه را که خود برای صحنه تنظیم کرده بود از جمله «بیژن و هومان»، «بیژن و منیژه» و «رستم و سهراب» و غیره را با نوجوانان به روی صحنه می برد و بدین ترتیب به قول خودش «چراغ شاهنامه» را روشن نگه می داشت …
……….
نام : میرزا غلامحسین
نام خانوادگی : مفید
نام برده شده : غلامحسین خان مفید
نام همسر : قدسیه فریور
فرزندان :
۱ – بیژن مفید (۲۲ خرداد ۱۳۱۴ در تهران – ۲۱ آبان ۱۳۶۳ لسآنجلس)
۲ – منیژه
۳ – بهمن مفید (بهمن مفید فرزند غلامحسین بازیگر، نوازنده، خواننده و گوینده عروسکی ایرانی)
۴ – اردوان مفید : اردوان مفید بازیگر سینما اهل ایران
۵ – گرد آفرید
۶ – هومن مفید
۷ – هنگامه مفید (۱۳۳۵ در تهران) شاعر، ترانهسرا، نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاترهای عروسکی و تئاترهای کودک و نوجوان و خواننده ترانههای کودکانه (همسر زنده یاد کامبیز صمیمی مفخم)
منبع وبلاگ هنر هفتم